Recall Windows 11 Là Gì Và Hoạt Động Như Thế Nào?

Khi Microsoft công bố tính năng Recall vào tháng 6/2024, nó đã gây tranh cãi lớn. Được thiết kế để chụp ảnh màn hình định kỳ và lưu trữ để tìm kiếm sau này, Recall bị ví như “phần mềm gián điệp” vì lo ngại về quyền riêng tư. Sau nhiều tháng trì hoãn và cải tiến, Microsoft đã đưa Recall trở lại dưới dạng bản xem trước trên PC Copilot+ vào tháng 4/2025, với kế hoạch ra mắt chính thức vào tháng 6/2025. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết Recall, những gì Microsoft đã sửa, và những hạn chế còn tồn tại.

Recall là một tính năng độc quyền trên PC Copilot+, yêu cầu bộ xử lý thần kinh (NPU) với hiệu suất tối thiểu 40 TOPS và ít nhất 256GB dung lượng lưu trữ. Nó chụp ảnh màn hình định kỳ (mỗi vài giây) các hoạt động của người dùng, sử dụng AI để phân tích và lập chỉ mục nội dung, cho phép tìm kiếm sau này. Ví dụ, bạn có thể tìm lại trang web, tài liệu, hoặc email đã xem bằng cách nhập từ khóa hoặc duyệt theo dòng thời gian.

Lưu trữ cục bộ: Dữ liệu được lưu trong cơ sở dữ liệu SQLite trên thiết bị, không gửi lên đám mây.
Giao diện tìm kiếm: Hiển thị ảnh chụp màn hình dạng hình thu nhỏ, kèm liên kết đến ứng dụng hoặc trang web gốc.
Dung lượng: Mặc định 25GB (khoảng 3 tháng dữ liệu), có thể điều chỉnh từ 10GB đến 150GB.

Recall chỉ hoạt động trên Windows 11 phiên bản 24H2 trở lên, tận dụng NPU để xử lý AI cục bộ, đảm bảo quyền riêng tư và hiệu suất.

Những Lo Ngại Ban Đầu Về Quyền Riêng Tư Và Bảo Mật

Khi ra mắt, Recall đối mặt với nhiều chỉ trích vì các vấn đề sau:

Chụp ảnh màn hình liên tục: Ghi lại mọi thứ, bao gồm thông tin nhạy cảm như mật khẩu, số thẻ tín dụng, hoặc email cá nhân.
Cơ sở dữ liệu không mã hóa: Dữ liệu dễ bị truy cập bởi phần mềm độc hại hoặc người dùng khác trên cùng thiết bị.
Bật mặc định: Người dùng không am hiểu công nghệ có thể vô tình kích hoạt mà không hiểu hậu quả.
Rủi ro lạm dụng: Dữ liệu có thể bị khai thác bởi tin tặc, đối tác lạm dụng, hoặc cơ quan thực thi pháp luật.
Thiếu minh bạch: Microsoft không giải thích rõ cách xử lý dữ liệu nhạy cảm hoặc cách người dùng kiểm soát.

Những lo ngại này đã dẫn đến các cuộc điều tra từ Văn phòng Ủy viên Thông tin Vương quốc Anh (ICO) và Ủy ban Bảo vệ Dữ liệu Ireland, tập trung vào tính tuân thủ GDPR.

Microsoft Đã Sửa Gì Cho Recall?

Microsoft đã thực hiện nhiều thay đổi để giải quyết các vấn đề trên:

1. Kích Hoạt Theo Lựa Chọn (Opt-In)

Recall hiện tắt mặc định, yêu cầu người dùng bật thủ công qua nhiều bước xác nhận. Doanh nghiệp có thể vô hiệu hóa hoàn toàn qua Group Policy hoặc công cụ MDM.

2. Mã Hóa Dữ liệu

Ảnh chụp màn hình, cơ sở dữ liệu SQLite, và siêu dữ liệu được mã hóa bằng Mã hóa Thiết bị hoặc BitLocker, chỉ truy cập được khi người dùng đăng nhập.

3. Lọc Nội Dung Nhạy Cảm

Recall tự động loại bỏ mật khẩu, số thẻ tín dụng, số An sinh Xã hội, và nội dung từ ứng dụng ngân hàng, tài chính. Người dùng có thể tùy chỉnh danh sách chặn.

4. Tôn Trọng Chế Độ Duyệt Web Riêng Tư

Recall không ghi lại các phiên duyệt web ở chế độ riêng tư (Incognito, InPrivate) trên Edge, Chrome, hoặc Firefox.

5. Kiểm Soát Người Dùng

Người dùng có thể tạm dừng Recall, xóa ảnh chụp cụ thể, khoảng thời gian, hoặc toàn bộ dữ liệu. Biểu tượng khay hệ thống hiển thị trạng thái hoạt động.

6. Xử Lý Cục Bộ

Tất cả xử lý AI diễn ra trên NPU, không gửi dữ liệu lên đám mây, giảm nguy cơ rò rỉ.

7. Bảo Mật Doanh Nghiệp

Dữ liệu liên kết với thông tin đăng nhập, ngăn truy cập chéo giữa người dùng trên cùng thiết bị.

Những Hạn Chế Còn Tồn Tại Của Recall

Dù đã cải thiện, Recall vẫn có một số vấn đề:

Rủi ro lạm dụng: Dữ liệu có thể bị truy cập nếu thiết bị bị xâm nhập hoặc tài khoản không bảo mật.
Lọc nội dung chưa hoàn hảo: Một số biểu mẫu tùy chỉnh hoặc ứng dụng ít phổ biến có thể bị ghi lại.
Hỗ trợ trình duyệt hạn chế: Chỉ Edge, Chrome, Firefox được tối ưu; Safari và các trình duyệt khác thiếu bảo vệ đầy đủ.
Hiệu suất: Chụp ảnh liên tục có thể làm chậm thiết bị cấu hình thấp.
Quy định: Các cuộc điều tra GDPR có thể dẫn đến hạn chế hoặc cấm Recall ở châu Âu.
Hữu ích giới hạn: Ít giá trị với người dùng đã tổ chức tốt dữ liệu hoặc không cần tìm kiếm nội dung cũ.

Trải Nghiệm Người Dùng Với Recall

Thiết Lập

Khi thiết lập PC Copilot+, người dùng được hỏi về việc bật Recall, với các cảnh báo quyền riêng tư rõ ràng và tùy chọn từ chối.

Giao Diện

Giao diện tìm kiếm hiển thị ảnh chụp màn hình dạng hình thu nhỏ, hỗ trợ tìm kiếm từ khóa, lọc theo ứng dụng, hoặc duyệt theo thời gian.

Trường Hợp Sử Dụng

Recall hữu ích để tìm nội dung gần đây (trang web, tài liệu, email), nhưng kém hiệu quả với dữ liệu cũ hoặc không có văn bản rõ ràng.

Quản Lý Lưu Trữ

25GB lưu được khoảng 3 tháng dữ liệu cho người dùng trung bình. Người dùng có thể quản lý thủ công hoặc để hệ thống xóa ảnh chụp cũ khi đầy.

Bối Cảnh Và Tương Lai Của Recall

Recall cạnh tranh với các công cụ như Rewind (macOS) nhưng bị giới hạn bởi yêu cầu phần cứng. Là một phần của sáng kiến Copilot+, Recall cần xây dựng lại lòng tin người dùng sau tranh cãi ban đầu. Microsoft đang thu thập phản hồi từ Windows Insider để tinh chỉnh trước khi ra mắt chính thức vào tháng 6/2025, với các cập nhật tiềm năng về lọc nội dung, hiệu suất, và hỗ trợ trình duyệt.

Microsoft đã cải thiện đáng kể Recall, từ một tính năng bị coi là “phần mềm gián điệp” thành công cụ mạnh mẽ với các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư tốt hơn. Tuy nhiên, rủi ro lạm dụng, lọc nội dung chưa hoàn hảo, và các vấn đề quy định vẫn khiến Recall chưa hoàn toàn thuyết phục. Nếu bạn muốn trải nghiệm AI trên PC Copilot+, Recall là một lựa chọn thú vị. Nhưng với những ai ưu tiên quyền riêng tư, chờ các bản cập nhật tiếp theo sẽ an toàn hơn.